Anarchizm - ideologia społeczno polityczna mająca na celu obalenie państwa i utworzenie społeczeństwa bez władzy oraz przymusowej hierarchii. Większość anarchistów odrzuca także kapitalizm i własność prywatną.
Pierwszym filozofem określającym się anarchistą był Pierre-Joseph Proudhon. Wtedy "anarchizm" i "libertarianizm" były terminami jednoznacznymi.
Poglądy anarchistów[edytuj | edytuj kod]
Anarchizm chce całkowitego zniesienia przymusu, wyzysku i ucisku, głoszący wolność, równość i sprawiedliwość społeczną. Anarchizm taki dąży do osiągnięcia sprawiedliwości społecznej poprzez stworzenie społeczeństwa bez granic i narodów. Anarchiści chcą usunąć ze społeczeństwa wszelkie formy dyskryminacji i egoizmu (lecz nie wszyscy anarchiści byli przeciwni egoizmowi, np Max Stirner)
Władza:[edytuj | edytuj kod]
Anarchiści sprzeciwiają się każdej formie scentralizowanej władzy, zarówno autokratycznej jak i demokracji parlamentarnej, którą uważają za oligarchię. Zamiast tego postulują zdecentralizowaną demokrację bezpośrednią. Różni anarchiści proponują różne typy organizacji społeczeństwa, począwszy od federacji autonomicznych miast i gmin, jak anarchokomunizm, anarchokolektywizm i anarchosyndykalizm lub samoposiadanie jednostki jak anarchoindywidualizm, bądź nawet chaotyczne społeczeństwo bez żadnych praw jak illegalizm.
Kapitalizm:[edytuj | edytuj kod]
WIP
Podtypy anarchizmu[edytuj | edytuj kod]
- -
Mutualizm
- -
Anarchokolektywizm
- -
Anarchokomunizm
- -
Anarchosyndykalizm
- -
Anarchoindywidualizm
- -
Egoizm
- -
Anarchoprymitywizm
- -
Anarchofeminizm
- -
Anarchizm queerowy
- -
Ekoanarchizm
- -
Anarchopacyfizm
- -
Postlewicowy anarchizm
- -
Anarchotranshumanizm
- -
Agoryzm
- -
Anarchizm rynkowy
- -
Insurekcjonizm
- -
Illegalizm
Przykłady funkcjonowania zbliżonych systemów[edytuj | edytuj kod]
- -
Machnowszczyzna/Wolne Terytorium Ukrainy
- -
Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego (częściowo)
- -
Katalonia (CNT/FAI) (wcześnie)
- -
Wolne Miasto Christiania
- -
Exarchia
- -
Republika Cospai